नेपाल पत्रकार महासंघको २७ औं महाधिवेशनमा सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्री रेखा शर्माको सम्बोधन
<p>कार्यक्रमका अध्यक्ष तथा नेपाल पत्रकार महासंघका अध्यक्षज्यू<br />
प्रमुख अतिथि, सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यू<br />
पूर्व सञ्चारमन्त्रीज्यूहरु , राजनीतिक दलका प्रतिनिधिज्यूहरु<br />
नेपाल पत्रकार महासंघका पूर्व अध्यक्षहरु तथा देशभरिबाट उपस्थिति सम्पूर्ण प्रतिनिधि साथीहरू<br />
नेपाल पत्रकार महासंघका पूर्वअध्यक्षज्यूहरु, प्रेस काउन्सिलका अध्यक्ष, पत्रकारिता क्षेत्रका विशिष्ट व्यक्तिहरू तथा महाधिवेशनमा सहभागी सम्पूर्ण पत्रकार साथीहरु ।<br />
सर्वप्रथम विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवसको अवसर पारेर आयोजना गरिएको नेपाली पत्रकारहरूको साझा संस्था नेपाल पत्रकार महासंघको २७ औं महाधिवेशनको गरिमामय अवसरमा हार्दिक शुभकामना व्यक्त गर्न चाहन्छु । यो महाधिवेशनबाट पुरानो कार्यकालको समीक्षा गर्दै आगामी कार्यकालका लागि दिशा निर्देश गर्ने गरी ठोस नीतिगत निर्णय हुनेछन् भन्ने अपेक्षा गरेको छु। यो महाधिवेशनबाट पारित हुने नीति र निर्णयले नेपालको आम सञ्चार क्षेत्रलाई थप व्यवस्थित गर्दै पत्रकारहरूको भौतिक तथा पेशागत सुरक्षा र स्थायित्वका लागि मार्गदर्शन गर्नेछ । त्यसबाट सरकारलाई समेत आम सञ्चार क्षेत्रसँग सम्बन्धित नीतिगत, कानुनी र संरचनागत विकासमा पहल अघि बढाउन पृष्ठपोषण प्राप्त हुने अपेक्षा गरेको छु । <br />
नेपाल पत्रकार महासंघले पत्रकारिताको विकास, पत्रकारको हक हित, प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको रक्षा, राष्ट्रियता, लोकतन्त्र र नागरिक अधिकारका लागि अनवरत भूमिका निर्वाह गर्दै आएको छ । खासगरी नागरिकस्तरबाट संस्थागतरुपमा पहिलोपटक गणतन्त्रको एजेण्डा पारित गरेर देशलाई अग्रगामी राजनीतिक निकासको बाटो देखाउन यो संस्थाले निर्वाह गरेको भूमिका नेपाली इतिहासमा स्वर्ण अक्षरले लेखिएको छ ।<br />
राजनीतिक अधिकारविना प्रेस स्वतन्त्रता संभव नहुने र प्रेस स्वतन्त्रताविनाको राजनीतिक अधिकार अपूर्ण हुने भएकाले राजनीति र पत्रकारिता सँगसँगै अघि बढेको हाम्रो इतिहास छ। <br />
राजनीतिक अधिकार र प्रेस स्वतन्त्रताको अधिकार सँगसँगै अघि बढ्ने भएकाले हिजोका ठूलठूला राजनीतिक परिवर्तनका संघर्षमा नेपालको पत्रकारिता क्षेत्रले परिवर्तनको महत्वपूर्ण हिस्साको रुपमा भूमिका निर्वाह गर्दै आएको हो । अब पनि राजनीतिक तथा प्रेस स्वतन्त्रताको अधिकारलाई थप स्थापित गर्दै बदलिएको व्यवस्था अनुकूल जनताको अवस्था बदल्न राजनीति र पत्रकारिता एउटै मिसनमा अघि बढ्न आवश्यक छ । <br />
कुनै पनि क्षेत्रमा हुने बदमासीको भण्डाफोर गर्नु र त्यस्तो बदमासी गर्नेहरुलाई कानुनी कठघरामा उभ्याउनु हाम्रो साझा दायित्व हो । त्यसमा पत्रकारिता क्षेत्रले सूचना प्रवाह गरेर आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्छ भने राज्यले कानुनी प्रक्रियाअनुसार अघि बढेर आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्छ । वर्तमान सरकारले अघि बढाएको सुशासन प्रवर्द्धनमा नेपालको पत्रकारिता क्षेत्रले निर्वाह गरिरहेको भूमिकाको म उच्च प्रशंसा गर्न चाहन्छु । सञ्चारमाध्यममा आउने सार्वजनिक सूचनाहरू सुशासन प्रवर्द्धनका लागि महत्वपूर्ण स्रोत हुने भएकाले थप खोजमुलक, तथ्यपूर्ण र व्यवसायिक पत्रकारिताको आवश्यकता बढ्दै गएकोतर्फ पनि पत्रकार साथीहरूको ध्यानाकर्षण गराउन चाहन्छु ।<br />
हामी संविधानले प्रत्याभूत गरेको पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रताको व्यवहारिक अभ्यासका क्रममा छौं । संविधानको प्रस्तावनामै राखिएको पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रताको व्यवहारिक कार्यान्वयनले मात्रै अब नेपाली पत्रकारहरूको अधिकार सुनिश्चित भएको मानिने छ । प्रेस स्वतन्त्रतालाई थप सुनिश्चित गर्ने गरी विगत एक वर्षदेखि सञ्चारसँग सम्बन्धित कानुन निर्माण तथा पुनरावलोकनको काम भइरहेको छ । <br />
सञ्चार सम्बद्ध संस्था तथा यस क्षेत्रका विज्ञहरूको प्रत्यक्ष संलग्नता र राय सुझावका आधारमा कानुनको मस्यौदा गर्ने, त्यसमाथि सरोकारवाला र आम नागरिकको रायसुझाव समेत लिएर पारदर्शी र लोकतान्त्रिक विधिबाट कानुन निर्माण गर्ने कार्यलाई सरकारले प्राथमिकता दिएको छ । <br />
जसअनुसार आम सञ्चार क्षेत्रको स्वनियमन प्रवर्द्धनमा केन्द्रित रहेर तयार गरिएको मिडिया काउन्सिल विधेयक भर्खरै संघीय संसदमा दर्ता भएको छ भने आम सञ्चार विधेयक चाँडै मन्त्रिपरिषदमा पेश हुने प्रक्रियामा छ । <br />
त्यस्तै सामाजिक सञ्जालको प्रयोगलाई व्यवस्थित गर्ने सम्बन्धी विधेयक पनि चाँडै मन्त्रिपरिषदमा पेश हुने तयारीमा छ । छाता कानुनको रुपमा आम सञ्चार ऐन बनेपछि सरकारको तर्फबाट आम सञ्चारको व्यवस्थापन र सहजीकरणका लागि छाता निकायको रुपमा आम सञ्चार प्राधिकरण बनाएर मिडियाको प्रवर्द्धन, श्रमजीवी पत्रकारको पेशागत अधिकारको संरक्षण र लोक कल्याणकारी कोष सञ्चालनलगायतका काम एउटै निकायबाट अघि बढाउने सरकारको सोच रहेको छ । सरकारी स्वामित्वका सञ्चारमाध्यमलाई थप स्वायत्त र प्रभावकारी बनाउने उद्देश्यले अघि बढाइएको सार्वजनिक मिडियासम्बन्धी विधेयक प्रतिनिधिसभाको विषयगत समितिमा छलफलका क्रममा रहेको छ ।<br />
अहिले कानुन निर्माणका क्रममा राष्ट्रिय आम सञ्चार नीति, २०७३ लाई मार्गदर्शन मानेर अघि बढिरहेका छौं । सूचना प्रविधिमा आएको बदलावसँगै आम सञ्चार क्षेत्रमा पनि नयाँ संभावना र चुनौतीहरू थपिएकाले यसलाई सामना गर्ने गरी नयाँ आम सञ्चार नीतिको पनि तर्जुमा गर्नुपर्छ कि भन्ने लागेको छ, यसमा पत्रकारिता क्षेत्रको आवश्यक सल्लाह सुझावको अपेक्षा गरेको छु । <br />
नीति कानुन निर्माण लगायत समग्र पत्रकारिता क्षेत्रको विकासका लागि हुने गतिबिधिमा नेपाल पत्रकार महासंघसँग निरन्तर सहकार्य गरिरहेका छौं । यो महाधिवेशनमा आउने सुझाव र यसबाट हुने निर्णय पनि हाम्रा लागि महत्वपूर्ण सामग्री हुनेछन् । <br />
वर्तमान विश्वब्यापी आर्थिक संकुचन तथा गलत र भ्रमपूर्ण सूचना सम्प्रेषणका कारण आज सम्पूर्ण क्षेत्र जस्तै पत्रकारिता क्षेत्र पनि आक्रान्त छ । आर्थिक संकचुनका कारण विज्ञापनका स्रोतहरु कमजोर हुँदा सञ्चारमाध्यम सञ्चालनमा कठिनाई आइरहेको छ, त्यसको प्रत्यक्ष असर मिडिया सञ्चालक र श्रमजीवी पत्रकार दुबैलाई परेको छ । यसलाई सहजीकरण गर्दै मिडियाको सबलीकरण र पत्रकारको भौतिक तथा पेशागत सुरक्षा गर्न सरकार संवेदनशील छ । मिडियालाई राष्ट्रिय उद्योगको रुपमा स्थापित गर्ने र विज्ञापन बजारलाई पारदर्शी बनाउने लगायतका क्षेत्रका हामीले छलफल गर्दै आएका पनि छौं । हामीले गत वर्ष विज्ञापन नियमावली संशोधन गरेर सरकारी विज्ञापनको रकम निश्चित सेवा शुल्कबाहेक सबै हिस्सा सञ्चारमाध्यममा जाने र सञ्चारमाध्यमको बिलको प्रतिलिपिका आधारमा मात्रै भुक्तानी हुने कानुनी व्यवस्था मिलाएका थियौं । यसविरुद्ध अदालतमा मुद्दा परेकाले केही समस्या आएको थियो र केही दिनअघि मात्रै नियमावली संशोधनको पक्षमा फैसला आएकाले यो कानुनी व्यवस्था अब कार्यान्वयन भएर जाने छ । <br />
मिडियाको सबलीकरण र श्रमजीवी पत्रकारको हित प्रवर्द्धनलाई सँगसँगै अघि बढाउन भनेर सरकारले निरन्तर मेहनत गरिरहेको छ । विगत छ वर्षदेखि बढ्न नसकेको श्रमजीवी पत्रकारको पारिश्रमिक वृद्धिको प्रस्ताव मन्त्रिपरिषदको समितिमा छलफलका क्रममा रहेको छ । छलफलका क्रममा रहेका तथा सरकारले अघि बढाएका प्रस्तावित कानुन र निर्णयहरूले पूर्णता पाउँदा नेपालको आम सञ्चार क्षेत्रमा पुनःसंरचना हुने र नेपाली पत्रकारिता क्षेत्रले परिवर्तनको अनुभूति गर्नसक्ने छ भन्ने सरकारको विश्वास रहेको छ । तपाईँ हामी सबै रुपान्तरणकारी अभियानका अभियन्ताहरु भएकाले एकले अर्कोलाई रुपान्तरण र सहयोग गर्दै अघि बढ्नुपर्ने ऐतिहासिक आवश्यक छ भन्ने तथ्य पत्रकार साथीहरुले मनन् गर्नु नै भएको छ । <br />
अन्त्यमा, नेपाल पत्रकार महासंघको २७ औं महाधिवेशनको पूर्ण सफलताको शुभकामना व्यक्त गर्दछु । आगामी केही दिनमै हुने नेतृत्व चयनको प्रक्रिया पनि सर्वसम्मत रुपमा सम्पन्न गर्न सफलता मिलोस् र नेपाली पत्रकारितालाई सही दिशाबोध गर्ने नेतृत्व चयन गर्न सक्नुहोस् भन्ने अग्रिम शुभकामना व्यक्त गर्दै विदा हुन्छु । धन्यवाद ।</p>
<p> </p>